- شروع کننده موضوع
- #1
Spammer
کاربر فوق‌حرفه‌ای
- ارسال‌ها
- 986
- امتیاز
- 1,462
- نام مرکز سمپاد
- شهید هاشمی نژاد 1
- شهر
- مشهد
- دانشگاه
- شریف
- رشته دانشگاه
- عمران
سینمای کمدی (Comedy)
تعریف ساده و بنیادی کمدی در تئاتر و سینما این است که: کمدی اثری است که در بیننده شادی و نشاط ایجاد کند و به خوبی و خوشی به پایان برسد. اما غنای یک اثر کمدی به مفهومی بستگی دارد که به واسطه آن، تماشاگر به خنده افتاده.
انواع مختلفی کمدی وجود دارد، که هر یک به شیوه ای در بیننده شادی و خنده ایجاد می کنند، برای مثال در کمدی های تلخ و سیاه، خنده از رخ دادن یک ماجرای جدی، ایجاد می شود و حتی گاه، پایان تلخی هم دارد.
اما عامل مشترک در همه انواع کمدی، وجود رگه های مضحک در رفتار و عملکرد انسان هاست و نیز کوشش در جهت خنداندن تماشاگر، به واسطه خطاها و ناکامی های آدم هایی کمی کند ذهن تر از خود آنان و یا باهوش تر از خود آنان. در حالت اول، تماشاگر خود را برتر از قهرمان کمدی می پندارد و به این حس برتری دامن می زند و در حالت دوم که قهرمان از او برتر است، جهان را از چشم او می بیند.
تاریخچه ای بر سینمای کمدی
فیلم کمدی جزو اولین گونه های سینمایی بود که شکل گرفت و به خوبی تداوم پیدا کرد. در واقع فیلم سازان اولیه سینما، بعد از آنکه در تجربه های اولیه شان، فیلم های مستند و واقعی از زندگی مردم ارائه دادند، در تجربه های بعدی به سراغ خنداندن مردم رفتند، زیرا از طرفی نمایش های خنده دار در بین مردم بسیار پر طرفدار بود و ثانیا، از آنجا که آنها به دنبال بازیگران تئاتر می رفتند تا در فیلم هایشان بازی کنند، کمدین و شخصیت های خنده دار بین آنها بسیار بود. بسیاری از آنها از فیزیک مناسبی برخوردار نبودند، برای مثال بسیار چاق بودند و یا بسیار کوتاه و یا ... . و همین ویژگی ها بود که آنها را به سمت اجرای نمایش های کمدی و بعدا فیلم های کمدی کشاند. درواقع این شخصیت ها، کمدین های روی صحنه بودند و حال می خواستند کمدین های عرصه سینما باشند. به این ترتیب، فیلم های کمدی اولیه، بر اساس بازیگرانشان شکل می گرفتند و آنها بودند که به فیلم هایشان هویت می بخشیدند، این روشی است که بسیاری از فیلم های کمدی بر اساس آن ساخته شده اند، اینکه بازیگرانی تنها در کار کمدی هستند و نام مشخصی دارند که در تمام فیلم هایشان آن را حفظ می کنند و در واقع فیلم هایشان بیش از آنکه نام خود را داشته باشند، بر اساس نام کمدینشان شناخته شده هستند.
انواع کمدی
اسکروبال (Screwball)
اسکروبال، نوعی فیلم کمدی است که در دهه 1930 بسیار رایج شد و محصول دوران رکود اقتصادی در آمریکا و اوضاع نابسامان روانی مردم در این دوران بود. این فیلم ها با عرضه شخصیت های شاد و شنگول که با بی خیالی در دنیایی پر از ثروت و شکوه به سر می بردند، گریز گاهی بودند برای مردم خسته، و برای مدتی کوتاه آنها را از مسائل و مشکلاتی که پیش رویشان بود، دور می کردند. این فیلم ها در عین حال، انتقاد تلخ و گزنده ای بودند بر علیه طبقه ثروتمند. و اکثرا این فیلم ها با ازدواج بین دختر ثروتمند و پسر طبقه فقیر یا متوسط تمام می شدند. اساس این کمدی ها مبتنی بر لودگی بود و بسیار پر هرج و مرج بودند. در این کمدی ها مهمل گویی بسیار رواج داشت و جالب آنکه این مهمل گویی ها در عین بی منطقی، منطقی جلوه می کردند.
یکی از ویژگی های بارز کمدی های اسکروبال، شخصیتی بود که قهرمان زن این فیلم ها ارائه می داد. این زنان آزاد و مستقل بودند و همتای مردان، پرخاشگر و دارای استقلال رای و طنز و شعور بالایی از خود به نمایش می گذاشتند.
قرن بیستم (1934- Twentieth Century)، ساخته هاوارد هاکس (Howard Hawks) را می توان به نوعی آغازگر این نوع کمدی ها دانست، اما این فیلم در یک شب اتفاق افتاد (1934- It Happened One Night)، ساخته فرانک کاپرا (Frank Capra) بود که ویژگی ها و قواعد این نوع کمدی را به خوبی عرضه کرد و آن را رواج داد (این فیلم در اسکار 1935 چهار جایزه اسکار را نصیب خود کرد). یکی دیگر از مهم ترین فیلم های این نوع کمدی که در عین حال پرشورترین و بی منطق ترین آن هم هست فیلم بزرگ کردن بیبی (1938- Bringing Up Baby)، ساخته هاوارد هاکس بود. کمدی اسکروبال در اواخر دهه چهل کم کم رونق خود را از دست داد.
اسلپ استیک (Slapstick)
واژه اسلپ استیک درواقع به دو تکه چوب متصل به هم اطلاق می شد که در سیرک ها، دلقک های سیرک از آن استفاده می کردند و با زدن آنها به هم، صدای بلندی ایجاد می کردند.
در سینما اسلب استیک به نوعی کمدی اطلاق می شود که مقدار قابل توجهی حرکات پرخاشگرانه و خشن در آنها وجود دارد که دستمایه خنده قرار می گیرند. در این نوع کمدی ها بازیگران با مشت و لگد و پرتاب چیز ها به هوا و به سوی بازیگران دیگر، صحنه را به شکلی مضحک به آشوب می کشند و علت کمیک بودن آنها، بی انگیزه بودن درگیری آدم هاست که ناخواسته در زد و خورد و بزن و بکوب شرکت می کنند و به اصطلاح کافه را به هم می ریزند.
این نوع کمدی بیشتر در دوران سینمای صامت رواج داشت. از جمله این نوع کمدی ها می توان به کمدی های مک سنت (Mack Sennett) که برای کمپانی کی استون (Keystone Film Company) بازی کرد، اشاره نمود. بسیاری از فیلم های لورل و هاردی (Stan Laurel & Oliver Hardy) نیز در این ردیف جای می گیرند، سه کله پوک هم ارائه دهندگان نوع خاصی از این نوع کمدی هستند. در سینمای ما اسلب استیک با نام کمدی بزن و بکوب مصطلح است.
فارس (Farce)
فارس، شکلی از کمدی است که در آن شخصیت های اغراق شده در موقعیت های اغراق آمیز قرار می گیرند و خنده می آفرینند. فارس همیشه یکی از عناصر اصلی در تئاترهای کمدی و از فرم های رایج سینمای صامت بود که طی آن شخصیت ها با کارهای اغراق آمیز خود موقعیت دراماتیکی پدید می آورند و در تماشاگر، واکنش ایجاد می کنند.
تقریبا تمامی فیلم های مک سنت به بسط یافته ترین مفهوم کلمه فارس هستند و حتی آثار بزرگ ترین بازیگران سینمای کمدی یعنی چارلی چاپلین، باستر کیتن (Buster Keaton)، هری لنگدون (Harry Langdon) و هارولد لوید (Harold Lioyd) در اصل، فارس به حساب می آیند. با ورود صدا به سینما، کمدی ها هم پیچیده تر شدند و به طرح قصه ها، شخصیت ها و ماجراهای آنان، گفت و گو و صداهای خنده دار هم افزوده شد. از بین کمدین های عصر ناطق سینما که آثارشان عمدتا به سبک فارس هستند می توان به برادران مارکس (Marx Brothers) اشاره کرد.
کمدی سیاه (Black Comedy)
نوعی فیلم یا نمایش که حس تلخ و سیاهی از طنز دارد و معمولا مسائلی جدی، چون بیماری، جنگ یا مرگ را دستمایه قرار می دهد. این فیلم ها و نمایش نامه ها، معمولا سرشتی افشاگر دارند و رفتارها و واکنش های به ظاهر مخفی آدم ها را نسبت به این دسته واقعیت های نا مطلوب، آشکار می کنند.
از جمله این فیلم ها می توان به دکتر استرنج لاو (1964- Dr. Strangelove)، ساخته استنلی کوبریک اشاره کرد. در این فیلم سردمداران یک کشور در اتاقی به نام اتاق جنگ، به طور احمقانه جنگ های خانمان سوز به راه می اندازند، در حالی که جان انسان ها برای آنها هیچ ارزشی ندارد. دیالوگ زیر از فیلم خود به خوبی بیانگر همه چیز است:
« آقای رئیس جمهور، نمی گم آب از آب تکون نمی خوره، فقط می گم که فوقش بیشتر از ده یا بیست میلیون نفر کشته نمی شن، بسته به آنتراکت هایی که می دیم.»
هجو
نوعی کمدی است که در واقع تقلید خنده داری از یک اثر جدی است. هجو یا با برداشتی خنده دار از مضمونی جدی یا انتخاب عناصری از یک اثر جدی و اغراق در آن عمل می کند.
در سال های اخیر وودی آلن (Woody Allen)، چند بار از این نوع کمدی استفاده کرده، برای نمونه فیلم پول را بردار و فرار کن (1968- Take the Money and Run) هجوی است بر فیلم های گانگستری و فیلم موزها (دیوانه ها) (1971- Banana) هجو فیلم های سیاسی آمریکای لاتین است. از نمونه های دیگر می توان به دو فیلم از مل بروکس (Mel Brooks) اشاره کرد، زین های شعله ور (1974- Blazing Saddles) هجوی بر سینمای وسترن و فرانکشتاین جوان (1974- Young Frankenstein) هجوی بر فیلم های ترسناک. دو فیلم چارلی چاپلین یعنی، عصر جدید (1936- Modern Times) و دیکتاتور بزرگ (1940- The Great Dictator) نیز فیلم های درخشانی در این زمینه هستند.
اگر چه سینمای کمدی دوران اوج خود را پشت سر گذاشته، اما کماکان فیلم های درخشانی در این حوزه ساخته می شوند و همچنان چهره های مطرحی را در این عرصه شاهد هستیم که نوع خاص کمدی خود را عرضه می کنند، چهره هایی همچون استیو مارتین (Steve Martin) و جیم کری (Jim Carry).
نکته دیگری که باید گفت این است که امروزه در فیلم های کمدی سعی می شود بیش از آنکه بر روی شخصیت های کمدی تکیه داشته باشند بر موضوعات و محتوایی کمیک دست بگذارند.
تعریف ساده و بنیادی کمدی در تئاتر و سینما این است که: کمدی اثری است که در بیننده شادی و نشاط ایجاد کند و به خوبی و خوشی به پایان برسد. اما غنای یک اثر کمدی به مفهومی بستگی دارد که به واسطه آن، تماشاگر به خنده افتاده.
انواع مختلفی کمدی وجود دارد، که هر یک به شیوه ای در بیننده شادی و خنده ایجاد می کنند، برای مثال در کمدی های تلخ و سیاه، خنده از رخ دادن یک ماجرای جدی، ایجاد می شود و حتی گاه، پایان تلخی هم دارد.
اما عامل مشترک در همه انواع کمدی، وجود رگه های مضحک در رفتار و عملکرد انسان هاست و نیز کوشش در جهت خنداندن تماشاگر، به واسطه خطاها و ناکامی های آدم هایی کمی کند ذهن تر از خود آنان و یا باهوش تر از خود آنان. در حالت اول، تماشاگر خود را برتر از قهرمان کمدی می پندارد و به این حس برتری دامن می زند و در حالت دوم که قهرمان از او برتر است، جهان را از چشم او می بیند.
تاریخچه ای بر سینمای کمدی
فیلم کمدی جزو اولین گونه های سینمایی بود که شکل گرفت و به خوبی تداوم پیدا کرد. در واقع فیلم سازان اولیه سینما، بعد از آنکه در تجربه های اولیه شان، فیلم های مستند و واقعی از زندگی مردم ارائه دادند، در تجربه های بعدی به سراغ خنداندن مردم رفتند، زیرا از طرفی نمایش های خنده دار در بین مردم بسیار پر طرفدار بود و ثانیا، از آنجا که آنها به دنبال بازیگران تئاتر می رفتند تا در فیلم هایشان بازی کنند، کمدین و شخصیت های خنده دار بین آنها بسیار بود. بسیاری از آنها از فیزیک مناسبی برخوردار نبودند، برای مثال بسیار چاق بودند و یا بسیار کوتاه و یا ... . و همین ویژگی ها بود که آنها را به سمت اجرای نمایش های کمدی و بعدا فیلم های کمدی کشاند. درواقع این شخصیت ها، کمدین های روی صحنه بودند و حال می خواستند کمدین های عرصه سینما باشند. به این ترتیب، فیلم های کمدی اولیه، بر اساس بازیگرانشان شکل می گرفتند و آنها بودند که به فیلم هایشان هویت می بخشیدند، این روشی است که بسیاری از فیلم های کمدی بر اساس آن ساخته شده اند، اینکه بازیگرانی تنها در کار کمدی هستند و نام مشخصی دارند که در تمام فیلم هایشان آن را حفظ می کنند و در واقع فیلم هایشان بیش از آنکه نام خود را داشته باشند، بر اساس نام کمدینشان شناخته شده هستند.
انواع کمدی
اسکروبال (Screwball)
اسکروبال، نوعی فیلم کمدی است که در دهه 1930 بسیار رایج شد و محصول دوران رکود اقتصادی در آمریکا و اوضاع نابسامان روانی مردم در این دوران بود. این فیلم ها با عرضه شخصیت های شاد و شنگول که با بی خیالی در دنیایی پر از ثروت و شکوه به سر می بردند، گریز گاهی بودند برای مردم خسته، و برای مدتی کوتاه آنها را از مسائل و مشکلاتی که پیش رویشان بود، دور می کردند. این فیلم ها در عین حال، انتقاد تلخ و گزنده ای بودند بر علیه طبقه ثروتمند. و اکثرا این فیلم ها با ازدواج بین دختر ثروتمند و پسر طبقه فقیر یا متوسط تمام می شدند. اساس این کمدی ها مبتنی بر لودگی بود و بسیار پر هرج و مرج بودند. در این کمدی ها مهمل گویی بسیار رواج داشت و جالب آنکه این مهمل گویی ها در عین بی منطقی، منطقی جلوه می کردند.
یکی از ویژگی های بارز کمدی های اسکروبال، شخصیتی بود که قهرمان زن این فیلم ها ارائه می داد. این زنان آزاد و مستقل بودند و همتای مردان، پرخاشگر و دارای استقلال رای و طنز و شعور بالایی از خود به نمایش می گذاشتند.
قرن بیستم (1934- Twentieth Century)، ساخته هاوارد هاکس (Howard Hawks) را می توان به نوعی آغازگر این نوع کمدی ها دانست، اما این فیلم در یک شب اتفاق افتاد (1934- It Happened One Night)، ساخته فرانک کاپرا (Frank Capra) بود که ویژگی ها و قواعد این نوع کمدی را به خوبی عرضه کرد و آن را رواج داد (این فیلم در اسکار 1935 چهار جایزه اسکار را نصیب خود کرد). یکی دیگر از مهم ترین فیلم های این نوع کمدی که در عین حال پرشورترین و بی منطق ترین آن هم هست فیلم بزرگ کردن بیبی (1938- Bringing Up Baby)، ساخته هاوارد هاکس بود. کمدی اسکروبال در اواخر دهه چهل کم کم رونق خود را از دست داد.
اسلپ استیک (Slapstick)
واژه اسلپ استیک درواقع به دو تکه چوب متصل به هم اطلاق می شد که در سیرک ها، دلقک های سیرک از آن استفاده می کردند و با زدن آنها به هم، صدای بلندی ایجاد می کردند.
در سینما اسلب استیک به نوعی کمدی اطلاق می شود که مقدار قابل توجهی حرکات پرخاشگرانه و خشن در آنها وجود دارد که دستمایه خنده قرار می گیرند. در این نوع کمدی ها بازیگران با مشت و لگد و پرتاب چیز ها به هوا و به سوی بازیگران دیگر، صحنه را به شکلی مضحک به آشوب می کشند و علت کمیک بودن آنها، بی انگیزه بودن درگیری آدم هاست که ناخواسته در زد و خورد و بزن و بکوب شرکت می کنند و به اصطلاح کافه را به هم می ریزند.
این نوع کمدی بیشتر در دوران سینمای صامت رواج داشت. از جمله این نوع کمدی ها می توان به کمدی های مک سنت (Mack Sennett) که برای کمپانی کی استون (Keystone Film Company) بازی کرد، اشاره نمود. بسیاری از فیلم های لورل و هاردی (Stan Laurel & Oliver Hardy) نیز در این ردیف جای می گیرند، سه کله پوک هم ارائه دهندگان نوع خاصی از این نوع کمدی هستند. در سینمای ما اسلب استیک با نام کمدی بزن و بکوب مصطلح است.
فارس (Farce)
فارس، شکلی از کمدی است که در آن شخصیت های اغراق شده در موقعیت های اغراق آمیز قرار می گیرند و خنده می آفرینند. فارس همیشه یکی از عناصر اصلی در تئاترهای کمدی و از فرم های رایج سینمای صامت بود که طی آن شخصیت ها با کارهای اغراق آمیز خود موقعیت دراماتیکی پدید می آورند و در تماشاگر، واکنش ایجاد می کنند.
تقریبا تمامی فیلم های مک سنت به بسط یافته ترین مفهوم کلمه فارس هستند و حتی آثار بزرگ ترین بازیگران سینمای کمدی یعنی چارلی چاپلین، باستر کیتن (Buster Keaton)، هری لنگدون (Harry Langdon) و هارولد لوید (Harold Lioyd) در اصل، فارس به حساب می آیند. با ورود صدا به سینما، کمدی ها هم پیچیده تر شدند و به طرح قصه ها، شخصیت ها و ماجراهای آنان، گفت و گو و صداهای خنده دار هم افزوده شد. از بین کمدین های عصر ناطق سینما که آثارشان عمدتا به سبک فارس هستند می توان به برادران مارکس (Marx Brothers) اشاره کرد.
کمدی سیاه (Black Comedy)
نوعی فیلم یا نمایش که حس تلخ و سیاهی از طنز دارد و معمولا مسائلی جدی، چون بیماری، جنگ یا مرگ را دستمایه قرار می دهد. این فیلم ها و نمایش نامه ها، معمولا سرشتی افشاگر دارند و رفتارها و واکنش های به ظاهر مخفی آدم ها را نسبت به این دسته واقعیت های نا مطلوب، آشکار می کنند.
از جمله این فیلم ها می توان به دکتر استرنج لاو (1964- Dr. Strangelove)، ساخته استنلی کوبریک اشاره کرد. در این فیلم سردمداران یک کشور در اتاقی به نام اتاق جنگ، به طور احمقانه جنگ های خانمان سوز به راه می اندازند، در حالی که جان انسان ها برای آنها هیچ ارزشی ندارد. دیالوگ زیر از فیلم خود به خوبی بیانگر همه چیز است:
« آقای رئیس جمهور، نمی گم آب از آب تکون نمی خوره، فقط می گم که فوقش بیشتر از ده یا بیست میلیون نفر کشته نمی شن، بسته به آنتراکت هایی که می دیم.»
هجو
نوعی کمدی است که در واقع تقلید خنده داری از یک اثر جدی است. هجو یا با برداشتی خنده دار از مضمونی جدی یا انتخاب عناصری از یک اثر جدی و اغراق در آن عمل می کند.
در سال های اخیر وودی آلن (Woody Allen)، چند بار از این نوع کمدی استفاده کرده، برای نمونه فیلم پول را بردار و فرار کن (1968- Take the Money and Run) هجوی است بر فیلم های گانگستری و فیلم موزها (دیوانه ها) (1971- Banana) هجو فیلم های سیاسی آمریکای لاتین است. از نمونه های دیگر می توان به دو فیلم از مل بروکس (Mel Brooks) اشاره کرد، زین های شعله ور (1974- Blazing Saddles) هجوی بر سینمای وسترن و فرانکشتاین جوان (1974- Young Frankenstein) هجوی بر فیلم های ترسناک. دو فیلم چارلی چاپلین یعنی، عصر جدید (1936- Modern Times) و دیکتاتور بزرگ (1940- The Great Dictator) نیز فیلم های درخشانی در این زمینه هستند.
اگر چه سینمای کمدی دوران اوج خود را پشت سر گذاشته، اما کماکان فیلم های درخشانی در این حوزه ساخته می شوند و همچنان چهره های مطرحی را در این عرصه شاهد هستیم که نوع خاص کمدی خود را عرضه می کنند، چهره هایی همچون استیو مارتین (Steve Martin) و جیم کری (Jim Carry).
نکته دیگری که باید گفت این است که امروزه در فیلم های کمدی سعی می شود بیش از آنکه بر روی شخصیت های کمدی تکیه داشته باشند بر موضوعات و محتوایی کمیک دست بگذارند.
كمدي خوب واقعا كم داريم.
