پیشینه‌ی رقص سماع

[sayna]

داشـتم یه تحقیق می کردم راجع به رقص سماع ؛ فهمیدم خیـلی از ماها اطلاعات دقیق نداریم از این رسـم .
گفتم اینجا از شما بپرسم چه چیزایی می دونین راجع به این رقص ؟پیشینه‌ش به کجا می رسه ؟ فلسفه‌ش چیه ؟ هر کدوم از حرکاتش نشانه ی چیه ؟ سماع توی ِ ایران چه جوری بوده و ...

 

[N.M]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

امسال سر ادبیات یه جلسه روش بحث کردیم،یه مستندم دیدیم . چیزی ازش یادم نمیاد ، اما یادمه هر کدوم از مراحلش ( دقیق یادم نی ، مثلاً چرخیدن ، ذکر گفتن ، بالا بردن دست ها و ...) یه مفهومی برای خودش داشت . وقتیم اینکارو انجام میدن میرن تو خلسه ...
کم کم داره یادم میادا ! بعد به یه ترتیب مخصوصی میرفتن وسط و چرخیدنُ شروع میکردن . اول یکیشون میرفت که فک کنم لباسشم متفاوت بود ( آره یا دارم چرت و پرت میگم ؟ یادم نی خو !) بعد بقیه پشتش میرفتن .
لباسشم که همه میدونن ، یه لباس سفید بلند ازین دامن دارا ، با یه کلاه دراز
خاستگاهُ نمیدونم ، فک کنم ایران . یه ربطی به تصوف و اینام داره ... اما الان که ترکـا حسابی دارن سود میبرن ازش !

 

[sayna]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

نرگس اون مستندی که میگی مستند ِ مولانا و رقص سماع ـه که من خودم هنوز گیرش نیوردم
یه چیزی ؛ تمام ِ حرکات ِ رقص ِ سماع ؛ یک نشـانه دارن ...
مثلا حرکـت دایره وارشون ( به صورتی کـه یک پا ثابته و یکی دور ِ اون یکی می چرخه ! ) نماد ِ حرکت ِ سیارات دور ِ خورشیده ؛ کـلا دایره هم نماده خیلی چیزاس ؛ مثلا زمان کـه آغاز و پایان نداره از طرفی هم نماد ِ ابدیته ... !

 

[ریـحـانـه]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

فلسفش که فک کنم نشان عبدیتُ خداپرستی باشه !
نشانه هاشم به همون برمیگرده !
مثلا یادمه یه جا بود که همه دستاشون به حالت خاصی از پایین میرفت بالا ( از سمت زمین که نماد خاکه ! ) که ینی همه ی ما از خدائیمُ به خدا برمیگردیم !
راستی ساینا این CD یَرُ سمعی بصری داشت !

 

[N.M]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

پیشینه‌ش به کجا می رسه ؟
دیدم ساینا جواب نداد گفتم دوباره بپرسم ... به ایران میرسه آیا .. ؟ یا همون ترکیه ؟

 

[sk1v]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

عبودیت نه عبدیت!
من در ایام ججوانی یه مقاله درباره سماع خونده بودم یه چیزایی یادمه..
مثلا اینکهه دست راست بالاتره و نگاه به دست چپ.منظور اینه که لطف خدا با دست راست دریافت بشه
و از دست راست به دست چپ ریخته بشه.چون در فرهنگ اسلامی-خاورمیانه ای دست راست بر دست چپ و بطور
کلی سمت چپ بر سمت راست برتری داره برای دریافت از بالا دست راست انتخاب شده. نگاه هم که بسمت لطف خداست
که رسیده ! اون مقاله رو پیدا نکردم اما یه مقاله دیگه میذارم بد نیست :)
میگن که اولین بار ذوالنون مصری اجازه مجلس همراه با موسیقی رو به شاگرداش داد

 

[sayna]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

دیدم خــــیلی داره توجه می شه به پــست اصــن تو کف ِ اشتیاق ِ ملتم (
خب پیشینه‌ش
کـلا فلسفه‌ی سماع ؛ مال ِ سال ها قبل از اسلامه ! امـا منبع ِ دقیقی در دسترس نیست که ببینیم اولین ها چه کسایی بودن ؛ چند جا دیدم نوشـته بودن که توی ِ تورات به سماع ِ داوود نبی اشاره کردن یا توی ِ انجیل به سماع ِ حضرت مریم ??? [nb] لئا دانیالی. شور و سماع و سبقه مذهبی آن نزد ادیان سامی. انجمن کلیمیان تهران[/nb]
بعضی ها هم میگـن رقص ِ سماع بر می گرده به زمان ِ میترائیسم ( مهر پرستی ) ِ ایران ؛ که البته منبعی پیدا نکردم براش ؛ ولی اگر درست باشه می تونیم بگیم رقص ِ سماع منشاء‌ش از ایرانه !
بعد ِ اسلام هم تا مدت ها اثری از سماع نمی بینیم ؛ وقتی هم می بینیم دیگه کـلی با قبلش فرق کرده ؛ یعـنی یه مراسم تقریبا مذهبی ( علاوه بر عرفانی ) میشه . که همون جور که sk1v گفت میگــن اولین بار ذوالنون مصری اجازش ُ به شاگرداش داده
( حالا راجع به سماع بعد اسلام بعدا میگم )

 

[Mahdi.Mortezapour]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

منطقه ای که ما زندگی می کنیم اکثر مردم کشاورز و دهقان بودن و باران کمی هم داشتیم
دهقان ها همیشه نگاهشون به آسمون بوده تا شاید ابری رد بشه و بر زمینشون براش کنه
وقتی بعد از ماه ها خشکی خشک سالی بارون میومده اون دهقان ها از فرط شعف و خوشحالی شروع به جنب و جوش می کردن و چون زیر آسمون بودن و ابر در حال براش رو نگاه می کردن و چرخ می زدن تا بارون رو حس کنن و لذت ببرن
یک حرکت کاملا طبیعیه که تبدیل به رقص شده و سنت
تشکر از خدا بابت بارونش!

 

[روژان _شکاری]

ببینید رقص سماع مخصوص دراویش اهل صوفی هست که حضرت مولانا و حضرت شمس اون رو ابداع کردند و باید یک شیخ ابتدا دعا بخونه و بعد شش درویش دیگه شروع به چرخش می کنند و در اخر یک درویش شیخ میاد و همراه اونا می‌چرخه و لباس هاشون هم سفید ( یعنی کفن) قهوه ای ( خاک ) مشکی ( مرگ ) هست که بنا به مناسبت میپوشن و در هنگام چرخش یک دست رو به سمت اسمان و یک دست رو به سمت زمین می گیرند ، توی رقص هم اونطور که دوستان میگن توی حالت خلسه نمیرن ، بلکه این یک رقص معنویه و اون شیخ بزرگ که دعا میخونه ، در واقع داره نود و نه نام خدا رو ذکر می کنه . مبدا رقص هم توی قونیه توی کشور ترکیه هستش و ربطی به ایران نداره ، امیدوارم کافی بوده باشه .
سر دو جهان جمله ز پیدا و ز نهان
الحق شمس تبریز بنمود ، علی بود
در پناه امیرالمومنین

 

[روژان _شکاری]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

دیدم خــــیلی داره توجه می شه به پــست اصــن تو کف ِ اشتیاق ِ ملتم (
خب پیشینه‌ش
کـلا فلسفه‌ی سماع ؛ مال ِ سال ها قبل از اسلامه ! امـا منبع ِ دقیقی در دسترس نیست که ببینیم اولین ها چه کسایی بودن ؛ چند جا دیدم نوشـته بودن که توی ِ تورات به سماع ِ داوود نبی اشاره کردن یا توی ِ انجیل به سماع ِ حضرت مریم ??? [nb] لئا دانیالی. شور و سماع و سبقه مذهبی آن نزد ادیان سامی. انجمن کلیمیان تهران[/nb]
بعضی ها هم میگـن رقص ِ سماع بر می گرده به زمان ِ میترائیسم ( مهر پرستی ) ِ ایران ؛ که البته منبعی پیدا نکردم براش ؛ ولی اگر درست باشه می تونیم بگیم رقص ِ سماع منشاء‌ش از ایرانه !
بعد ِ اسلام هم تا مدت ها اثری از سماع نمی بینیم ؛ وقتی هم می بینیم دیگه کـلی با قبلش فرق کرده ؛ یعـنی یه مراسم تقریبا مذهبی ( علاوه بر عرفانی ) میشه . که همون جور که sk1v گفت میگــن اولین بار ذوالنون مصری اجازش ُ به شاگرداش داده
( حالا راجع به سماع بعد اسلام بعدا میگم )[/QUO




این رقص رو حضرت مولانا ابداع کردن ، برای اطلاعات بیشتر حتما حتما کتاب ملت عشق رو بخونین

 

[روژان _شکاری]

پاسخ : پیشینه‌ی رقص سماع

منطقه ای که ما زندگی می کنیم اکثر مردم کشاورز و دهقان بودن و باران کمی هم داشتیم
دهقان ها همیشه نگاهشون به آسمون بوده تا شاید ابری رد بشه و بر زمینشون براش کنه
وقتی بعد از ماه ها خشکی خشک سالی بارون میومده اون دهقان ها از فرط شعف و خوشحالی شروع به جنب و جوش می کردن و چون زیر آسمون بودن و ابر در حال براش رو نگاه می کردن و چرخ می زدن تا بارون رو حس کنن و لذت ببرن
یک حرکت کاملا طبیعیه که تبدیل به رقص شده و سنت
تشکر از خدا بابت بارونش!

فکر نمیکنم اینطور باشه ، چون این رقص مبداش توی قونیه بوده و ربطی به بارون و اینا نداره ، این رقص یه رقص معنوی و اسلامیه که حضرت مولانا ابداعش کرده

 

[پهلوی]

فکر نمیکنم اینطور باشه ، چون این رقص مبداش توی قونیه بوده و ربطی به بارون و اینا نداره ، این رقص یه رقص معنوی و اسلامیه که حضرت مولانا ابداعش کرده

لطفا انقدر روی اطلاعات غلط تعصب نداشته باشید
مبدع رقص سماع مولوی نبوده
چون در تاریخ اشاره شده قبل از مولوی سماع بوده و حتی شعرای پیش از مولوی مثل نظامی، فرخی، سنایی، منوچهری، خاقانی، انوری و... در اشعارشون سماع رو بکار بردن و همه هم همین بار معنایی رو داشته
اگه انقدر مطمئن همه رو نقد می‌کنید بهتره سند ارائه کنید

 

[Sara.kh]

داشـتم یه تحقیق می کردم راجع به رقص سماع ؛ فهمیدم خیـلی از ماها اطلاعات دقیق نداریم از این رسـم .
گفتم اینجا از شما بپرسم چه چیزایی می دونین راجع به این رقص ؟پیشینه‌ش به کجا می رسه ؟ فلسفه‌ش چیه ؟ هر کدوم از حرکاتش نشانه ی چیه ؟ سماع توی ِ ایران چه جوری بوده و ...

من جدیدا ی تحقیق کردم راجع ب این رقص
پیشینش ب دوران قبل از اسلام میرسه و فقط مخصوص ب صوفیه نبوده و توی ادیان مختلف انجام میشده ب اسم های مختلف، در کل به وجد حاصل از شور الهی ک منجر ب حرکات بدتی منظم بشه میگن سماع، سماع از نظر بعضی از مشایخ صوفیه کار نادرستی دونسته شده و از نظر بعضی افراد مثل شمس تبریزی برای اهل حقیقت واجب و برای عام مثل سمه،
این رقص توی یک دایره انجام میشه ک نماد خداست، توی ی متن قدیمی گفته شده خدا مثل ی دایرست ک مرکزش همه جاست و محیطش هیچ جا نیست، توی دقص درویش دست راستش رو ب سمت بالا میگیره و دست چپش رو، رو به زمین که با دست راست در حال نیایشه و هرچیزی ک از خدا میگیره رو با دست چپ ب اهل زمین تقدیم میکنه
این رقص تا قبل از مولانا خیلی محدود بود و اغلب توسط مشایخ تصوف انجام میشد ولی بعد از اون خیلی مجالسش پر شور تر همراه با ساز و اواز و با افراد بیشتری برگزار می‌شد.

 

[Mahdi.Mortezapour]

فکر نمیکنم اینطور باشه ، چون این رقص مبداش توی قونیه بوده و ربطی به بارون و اینا نداره ، این رقص یه رقص معنوی و اسلامیه که حضرت مولانا ابداعش کرده

سلام
بعد از هفت سال به مطلب من جواب دادین!
من خودم هم دیگه اون مطلب رو که نوشتم قبول ندارم.
سماع به معنای شنیدن است پس نمی تونه ربطی به باران داشته باشه یا به آسمان.
به نظرم وقتی فرد با معشوق مکالمه می کنه از این ارتباط سرمست و مشعوف میشه و این شعف و نشاط بروز جسمانی پیدا می کنه و می چرخه.

 

[Mahsa Bkrn]

در سماع دستی که به طرف بالا نشان دهنده خداوند و دستی که به طرف پایین مخلوقات خداونده
سماع آرام جان زندگانیست کسی داند که او را جان جانست
کسی خواهد که او بیدار گردد که او خفته میان بوستان‌ست
ولیک آن کو به زندان خفته باشد اگر بیدار گردد در زیان‌ست
سماع آن جا بکن کان جا عروسیست نه در ماتم که آن جای فغانست
کسی کو جوهر خود را ندیدهست کسی کان ماه از چشمش نهانست
چنین کس را سماع و دف چه باید سماع از بهر وصل دلستان‌ست
کسانی را که روشان سوی قبله‌ست سماع این جهان و آن جهانست
خصوصا حلقه‌ای کاندر سماعند همی‌گردند و کعبه در میانست
اگر کان شکر خواهی همان جاست ور انگشت شکر خود رایگانست

 

[B.soshiant]

عالی این بود پست. در مورد تصوف و سماع و آداب صوفیان چنتا کتاب میدم امیدوارم مورد استفاده علاقمندان قرار بگیره

دانلود کتابهای تصوف و عرفان