چرا انحصار‌طلب هستیم؟

[نسترنگار]

چرا وقتی که یک چیزِ خوبی داریم، دوست نداریم که بقیه هم همون رو داشته باشن؟ مثلاً فرض کنید که جدیداً با یه گروه موسیقی آشنا شدین که کسی از دوستانتون اون رو نمی‌شناسن و به نوعی شما اولین نفر محسوب می‌شین و این گروه موسیقی «کشف»ِ شماست! معمولاً در چنین شرایطی دوست نداریم که بقیه هم فنِ این گروه بشن و ترجیح می‌دیم که متعلق به خودمون باشه. خیلی وقت‌ها هم وقتی که آهنگ‌های این گروه بینِ همه پخش می‌شن دیگه جذابیتشون رو برامون از دست می‌دن. این مسئله درباره‌ی خیلی موارد دیگه هم صادقه؛ فیلم‌، کتاب، کتاب‌فروشی‌ و ... به نوعی می‌خوایم انحصار این‌چیز‌های با ارزش مال ما باشه.

مشابه این اتفاق توی همین سمپادیای خودمون هم میفته؛ الان خیلی از علایق، ارزش‌های مشابه هستن، بعد از یک مدت این ارزش‌ها به بی‌ارزشی تبدیل می‌شن.


این انحصار طلبی ریشه در چی داره و چرا به وجود اومده؟ چرا وقتی یک چیزی که سابقاً با ارزش بوده، وقتی توسط همه به کار برده می‌شه ارزشش رو از دست می‌ده؟ اصلاً انحصارطلب بودن باعث حفظ ارزش‌ها می‌شه؟ خوبه که انحصار طلب باشیم؟


البته این مسئله همیشه هم درست نیست. خیلی وقت‌ها دوست‌ داریم کشفیات جدیدمون رو با بقیه هم در میون بذاریم. بعضی‌ وقت‌ها یک نفر چیز‌های خوبی که می‌شناسه رو با «همه» به اشتراک می‌ذاره و گاهی هم فقط با یه عده‌ی خاص. کدوم یکی از این‌ کار‌ها درست هستند؟ چه وقت خوبه که مطالبِ با ارزشمون رو به اشتراک بگذاریم و با کی به اشتراک بذاریم؟


× انحصار‌طلبی باعث می‌شه که یک سری چیز‌ها «خَز» بشن؛ پیشنهاد می‌کنم تاپیکِ از دست این کلمه "خز" رو هم ببینید.


× با توجه به روند بحث تاپیک می‌تونه توی روان‌شناسی هم باشه. اگر به روان‌شناسی مرتبط‌تر بود منتقل می‌کنم.

 

[Sahar.Z]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

من فکر میکنم خیلی وقت ها برای آدم ها صرفاً "خاص" بودن بیشتر مدِ نظر ِ تا اینکه اون خاص بودن چه جور خاص بودنی باشه.یعنی مثلاً تو مثال ِ عامیانه: من فُلان لباسُ میخرم چون خاص ِ ولی برام مهم نیست که چه شکلُ شمایلی داشته باشه.همین که منُ از بقیه متفاوت جلوه میده برام کافی ِ.
پس وقتی بقیه هم میان از همون لباس میخرن ، من دیگه متفاوت جلوه نمیکنم ، پس خاص نیستم ، پس اونُ میذارم کنار.

 

[نسترنگار]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

من فکر میکنم خیلی وقت ها برای آدم ها صرفاً "خاص" بودن بیشتر مدِ نظر ِ تا اینکه اون خاص بودن چه جور خاص بودنی باشه.یعنی مثلاً تو مثال ِ عامیانه: من فُلان لباسُ میخرم چون خاص ِ ولی برام مهم نیست که چه شکلُ شمایلی داشته باشه.همین که منُ از بقیه متفاوت جلوه میده برام کافی ِ.
پس وقتی بقیه هم میان از همون لباس میخرن ، من دیگه متفاوت جلوه نمیکنم ، پس خاص نیستم ، پس اونُ میذارم کنار.

چرا دوست داریم خاص باشیم؟

 

[NEO]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

چرا دوست داریم خاص باشیم؟

چون دوست داریم تو چشم بیایم .
دلمون میخواد دیگران بخاطر ویژگی منحصر به فردی ما رو بشناسن و تحسینمون کنن .
بخاطر همین هم هست که گاهی اوقات فخر فروشی میکنیم .
خاص بودن و به تبع اون انحصار طلب بودن جز ویژگی های ذاتی هر انسانی هست . فقط شدتش در افراد یا جوامع متفاوته .

 

[نسترنگار]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

چون دوست داریم تو چشم بیایم .
دلمون میخواد دیگران بخاطر ویژگی منحصر به فردی ما رو بشناسن و تحسینمون کنن .
بخاطر همین هم هست که گاهی اوقات فخر فروشی میکنیم .
خاص بودن و به تبع اون انحصار طلب بودن جز ویژگی های ذاتی هر انسانی هست . فقط شدتش در افراد یا جوامع متفاوته .

خاص بودن یه سری چیزا رو توجیه می‌کنه ولی بعضی وقت‌ها لذتی که از انحصارطلبی می‌بریم درونیه. ینی انحصارطلبی رو برای خاص بودن نمی‌خوایم، کسی هم من رو با این ویژگی نمی‌شناسه. یه مثال می‌زنم: من یه وبلاگی رو می‌خونم، بقیه هم نمی‌دونن که من این رو می‌خونم. ولی اگر متوجه بشم که افراد دیگه‌ای هم همین وبلاگ رو می‌خونن، دیگه برام خاص نیست و چه بسا برای از دست دادن انحصارم، ناراحت هم بشم! این رو چجوری توجیه می‌کنید؟

 

[Arghavan S]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

چون ممکنه بخوایم «شاخ» به نظر بیایم که -مثلا- فلان وبلاگ رو می‌خونیم؛ فلان موسیقی رو گوش می‌دیم؛ فلان کتاب رو می‌خونیم.
و خب اگه یه تعداد زیادی از افراد به همین شیوه‌ای که ما «شاخ»ئیم، «شاخ» باشن دیگه «شاخ» بودنه لذّتی نداره برای آدم.

 

[nimche]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

دلیلش فکر نکنم چندان پیچیده باشه: آدمیزاد از تحسین شدن خوشش میاد. خب وقتی توی یه چیزایی تکه بقیه تحسینش میکنن معمولا و خب چون آدمیزاد خوشش میاد از تحسین شدن در نتیجه از تک بودن هم باید خوشش بیاد معمولا. فقط نکته ای که اینجاست اینه که هر کسی که این حرکت رو بکنه لزومی نداره که عقده ی حقارت یا تحسین شدن داشته باشه و البته هر کسی که عقده ی حقارت یا تحسین شدن داشته باشه بعید نیست که این حرکات ازش خیلی سر بزنه.

 

[Toobiii]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

دلیل اصلیش اینه که آدما کلا دوست دارن «خاص و متفاوت» باشن... از «عوام» بودن بدشون میاد...

خاص بودن یه سری چیزا رو توجیه می‌کنه ولی بعضی وقت‌ها لذتی که از انحصارطلبی می‌بریم درونیه.

حالا این حس خاص بودن میتونه درونی هم باشه،مشکلی نیست... ینی من(من نوعی) دوست دارم کلا متفاوت باشم،حتی از نظر خودم.از اینکه کلی آدم مث من باشن و توشون گم بشم بدم میاد...

 

[ariadne]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

«منحصر به فرد» پوشیدن ها ؛ منحصر به فرد دیدن ها ، منحصر به فرد شنیدن ها ، همه ی اینها به شخصیت افراد برمی گرده که دوست دارن همیشه چیزی داشت باشن که بقیه ندارن ، یعنی دوست دارن سلیقه ی تکی داشته باشن، و این که مثل ِ همه باشن ، براشون جالب نیست!

خاص بودن یه سری چیزا رو توجیه می‌کنه ولی بعضی وقت‌ها لذتی که از انحصارطلبی می‌بریم درونیه.

من به شخصه همچین آدمی هستم { ؛ امـآ خب اگر چیزی رو واقعاً دوست داشته باشم ، برام اهمیتی نداره چند نفر این رو قبل از من داشتن یا قراره داشته باشن! } و لذتی هم که می برم ، همون لذت ِ درونیه. حس ِ این که آدم، با بقیه یکم متفاوت باشه. «شاخ» بودن هم نیست ! فقط همون حس ِ متفاوت بودن ِ ، که لزومی نداره به معنی ِ برتری باشه .
آدما همیشه نیازی ندارن که همیشه دیگران باشند که اون ها رو متفاوت بدونند و این که دیگران اونها رو تحسین کنند. چه بسا که با وجود تحسین دیگران، فرد خودش از خودش رضایتی نداشته باشه. درونی بودن ِ این لذت هم برای همینه، که فرد میخواد خودش از خودش یک رضایتِ این چنینی داشته باشه.

 

[روژین د.]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

چون ممکنه بخوایم «شاخ» به نظر بیایم که -مثلا- فلان وبلاگ رو می‌خونیم؛ فلان موسیقی رو گوش می‌دیم؛ فلان کتاب رو می‌خونیم.
و خب اگه یه تعداد زیادی از افراد به همین شیوه‌ای که ما «شاخ»ئیم، «شاخ» باشن دیگه «شاخ» بودنه لذّتی نداره برای آدم.

البته همیشه ربطی به شاخ بودن نداره. اون یه چیز جدایی از این قضیه‌اس. مثلا فک کن یه فیلم جدیدی اومده که هنوز هیچ کس ندیدتش، وقتی تو اولین نفر باشی که ببینیش،‌ ممکنه حس شاخ بودن بکنی (با اینکه حتی ممکنه از فیلم خوشت نیومده باشه و برات هم جذاب نباشه) و بری به بقیه بگی "فلان فیلمو دیدی؟" و ازش حرف بزنی و پز بدی که شاخی، ولی یکی دوماه بعد دیگه بری به یکی بگی فلان فیلمو دیدی، احساس شاخ بودن بهت دست نمی‌ده. این می‌شه اونی که تو می‌گی.
ولی الان داریم می‌گیم چرا دوست نداریم چیزایی که مال مائن و دوستشون داریم، مال بقیه هم باشن. آدم ممکنه چیزی رو دوست داشته باشه، حتی به بقیه نگه که چنین چیزی رو دوست داره، که اونا نرن سراغش. ینی لزوما "شاخ به نظر اومدن" نیست.

به نظر من یه کم با دید احساسی تر که نگاه کنیم، بیشتر موقع‌ها برای اینه که آدم ذاتا نسبت به چیزایی (حتی آدما یا دوست‌هایی) که خیلی دوستشون داره احساس تعلق می‌کنه، دست خودش هم نیست! دلش نمی‌خواد چیزی که اون همه دوستش داره رو با بقیه شریک شه. شاید چون نمی‌خواد بقیه هم دوستش داشته باشند.
من فلان آهنگ/کتاب/هرچی رو دوست دارم، کلی باهاش ارتباط برقرار می‌کنم، نمی‌خوام مال کس دیگه ای هم باشه. چون دوستش دارم، باید فقط مال من باشه.

 

[zeynab75]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

انحصارطلبی یه خصلت وجودیه که در خیلی موارد درست ازش استفاده میکنیم و در یه سری موارد اشتباه
یکی از نمونه های انحصار طلبی درست اینه که دو همسر تحمله اینو ندارن که طرف مقابلشون از انحصار خودشون بیرون بره

یه سری انحصار طلبی ها هستن که منجر به اسراف و چشم و همچشمی میشن
مثلا من میخوام ماشینم تک باشه،به محض اینکه یه شخص دیگه مدل ماشین منو داشته باشم عوضش میکنم
یا اصلا تو سن خودمون کیف، کفش، لباس و...

مورد دوم ینی انحصارطلبی هایی که باعث اسراف میشه قابل کنترله یعنی شخص میتونه این خصلتو به مرور زمان از خودش دور کنه

 

[farshidGCD]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟

انحصار باعث تفاوت و قدرت علیه بقیه محسوب میشه، این اصل کلیه که common sense قبولش داره
اما در مورد حرف زدن و ارزش ها و... فکر کنم همون بحث عرضه و تقاضا اینجا هم مطرح میشه، یعنی تو اگه چیزی داری که من ندارم، یا شخصیتی باشی که مشابهش کمه، خب این باعث میشه عرضه انحصارا از طرف تو باشه => ارزش اون چیز میره بالا => تقاضاش بره بالا
فکر کنم انحصارطلبی از ویژگی های آدم باشه، یکی از اون ویژگی هایی که میلیونها سال با آدم بوده و تکامل یافته

 

[demon]

پاسخ : چرا انحصار‌طلب هستیم؟


برای من اینطوریه:
وقتی یه اهنگ رو گوش میدم، یه بلاگ رو میخونم یا حتی کسی رو تحسین میکنم ازش حسی میگیرم که خاص خودمه بنابراین به کسی که از نظر احساسی شبیه من نیست معرفی نمیکنم چون اون "حس درست" رو نمیگیره و یه چیزی منو قلقلک میده که هی برم تصحیحش کنم! یا از اون فرد بدم میاد! چون داره چیزی که من میخونم، من گوش میدم و... رو میبینه و میشنوه اما _به زعم من_ نمیفهمه!


مثلا وقتی یه اهنگ رو به دوستت معرفی میکنی و اون موقع زمزمه کردنش رو تیکه ای تاکید میکنه که از نظر تو اوج موزیک نیس، یا اشتباه میخونه


دربااره مسائل کاملا منطقی _مثلا یه مساله ریاضی_ هم ترجیح میدیم با کسی شریکش بشیم که شبیه به ما فکر میکنه، چون همه از چشم ما نمیبینن ترجیح میدیم خیلی از چیزها رو باهاشون شریک نشیم چون در غیر این صورت باید انرژی زیادی صرف توضیح دادن و نزدیک کردن دیدگاهمون بکنیم




بهرحال همه مون چیزایی که منحصرا متعلق به ما هستند به نزدیک ترینامون معرفی میکنیم